Nhiều nghiên cứu khoa học trên thế giới đã kết luận một người nhiễm HIV được điều trị ARV đạt đến mức ức chế vi rút nghĩa là tải lượng vi rút dưới 200 bản sao/ml máu sẽ ngăn ngừa được lây truyền HIV qua đường tình dục. Đây thực sự là một phát hiện hết sức quan trọng trong chương trình phòng, chống HIV/AIDS.
Khi điều trị ARV mà tải lượng vi rút ở mức Không phát hiện sẽ không làm lây truyền HIV qua quan hệ tình dục
- Không phát hiện = Không lây truyền (được viết tắt K=K ) có nghĩa là: Khi một người nhiễm HIV được điều trị ARV mà đạt đến mức ức chế vi rút nghĩa là tải lượng vi rút dưới 200 bản sao/ml máu (hay còn gọi là dưới ngưỡng phát hiện), sẽ ngăn ngừa được lây truyền HIV qua đường tình dục.
- Không phát hiện = Không lây truyền cũng có thể được hiểu là: Khi một người nhiễm HIV uống ARV hàng ngày theo chỉ định của bác sĩ đến mức đạt được và duy trì tải lượng vi rút không phát hiện (tải lượng vi rút dưới 200 bản sao/ml máu) sẽ thực sự không có nguy cơ lây truyền HIV qua đường tình dục cho bạn tình chưa nhiễm HIV của họ.
Phát hiện K=K là phát hiện hết sức quan trọng trong chương trình phòng, chống HIV/AIDS
Có thể nói, phát hiện về “Không phát hiện = Không lây truyền” có ý nghĩa hết sức quan trọng trong chương trình phòng, chống HIV/AIDS. Nó có ý nghĩa không chỉ với những người nhiễm HIV mà cả với những người chưa bị nhiễm HIV cũng như với cán bộ y tế.
Với người nhiễm HIV:
- Thông điệp “Không phát hiện = Không lây truyền” rất có ý nghĩa với người đã nhiễm HIV vì họ hiểu rằng cần phải tiếp cận điều trị ARV càng sớm càng tốt để đạt được tải lượng HIV dưới ngưỡng phát hiện.
- Khi người nhiễm HIV hiểu được thông điệp này cũng sẽ có động lực để tuân thủ điều trị theo chỉ dẫn của thầy thuốc để đạt được tải lượng HIV dưới ngưỡng phát hiện giúp họ sống khỏe mạnh và không làm lây truyền HIV cho bạn tình. Khi đó cuộc sống tình dục của người nhiễm HIV cũng thăng hoa hơn.
- Không tự kỳ thị: Nhiều người nhiễm HIV vẫn có tâm lý tự kỳ thị và dằn vặt bản thân khi biết mình bị nhiễm HIV vì một lý do nào đó. Tuy nhiên nếu biết và hiểu được thông điệp “Không phát hiện = Không lây truyền” sẽ giúp họ giảm kỳ thị vì họ vẫn sống khỏe mạnh và không làm lây truyền HIV cho người khác qua quan hệ tình dục.
- Người nhiễm HIV sẽ quan tâm và xét nghiệm tải lượng HIV định kỳ để biết tải lượng HIV của mình. Tải lượng vi rút chỉ biết được thông qua xét nghiệm. Do đó người nhiễm HIV khi điều trị ARV sẽ quan tâm và có ý thức xét nghiệm HIV định kỳ để biết liệu mình đã có tải lượng hoặc giữ được tải lượng HIV ở mức “dưới ngưỡng phát hiện” hay chưa, từ đó cũng biết hiệu quả điều trị của thuốc ARV.
- Tham gia bảo hiểm y tế để điều trị ARV liên tục, lâu dài. Hiện nay và thời gian tới, phần lớn người nhiễm HIV sẽ được điều trị bằng thuốc kháng vi rút từ nguồn quỹ bảo hiểm y tế do nguồn thuốc viện trợ cắt giảm và tiền tới không còn thuốc viện trợ trong khi điều trị ARV là liên tục và lâu dài. Khi hiểu được thông điệp “Không phát hiện = Không lây truyền” sẽ giúp người nhiễm HIV tham gia bảo hiểm y tế liên tục để duy trì điều trị ARV và bảo vệ sức khỏe bản thân khi không may đau ốm hoặc bị mắc các bệnh khác.
Diễn đàn của cộng đồng thảo luận về K=K
Với người chưa nhiễm HIV:
- Thông điệp “Không phát hiện = Không lây truyền” sẽ giúp cho người chưa nhiễm HIV hiểu rằng, nếu nhiễm HIV mà được điều trị ARV sớm, tuân thủ điều trị và đạt được tải lượng HIV ở mức dưới ngưỡng ức chế thì người nhiễm HIV vẫn sống khỏe mạnh và không làm lây truyền HIV sang bạn tình hoặc vợ, chồng ngay cả khi quan hệ tình dục không sử dụng bao cao su. Từ đó họ tăng cường đi xét nghiệm HIV sớm hoặc xét nghiệm định kỳ để nếu nhiễm HIV sẽ điều trị ARV sớm để đạt được tải lượng HIV dưới ngưỡng phát hiện.
- Không kỳ thị với người nhiễm HIV vì người nhiễm HIV nếu được điều trị ARV và đạt tải lượng HIV dưới ngưỡng phát hiện, họ vẫn sống khỏe mạnh và không làm lây truyền HIV cho người khác qua đường tình dục. Như vậy nhiễm HIV không còn là “án tử” và người nhiễm HIV nếu được điều trị bằng thuốc ARV cũng không dễ dàng lây truyền cho người khác qua đường tình dục nếu họ đạt tải lượng HIV dưới ngưỡng phát hiện.
- Không lo sợ lây nhiễm HIV từ bạn tình nếu bạn tình nhiễm HIV đã được điều trị ARV có tải lượng vi rút dưới ngưỡng phát hiện.
Với cán bộ y tế
- Biết được hiệu quả điều trị ARV của bệnh nhân. Tải lượng vi rút dưới ngưỡng phát hiện là một chỉ báo về hiệu quả điều trị bằng thuốc ARV của bệnh nhân. Do vậy Thông điệp “Không phát hiện = Không lây truyền” cũng giúp cán bộ y tế có thêm thông tin để tư vấn cho bệnh nhân về hiệu quả trong quá trình điều trị.
- Không kỳ thị và phân biệt đối xử với người nhiễm HIV. Người nhiễm HIV khi có tải lượng vi rút dưới ngưỡng phát hiện sẽ sống khỏe mạnh lâu dài và giảm nguy cơ làm lây truyền HIV cho người khác qua đường máu hoặc chăm sóc. Do vậy cũng làm giảm sự kỳ thị và phân biệt đối xử với người nhiễm HIV trong chăm sóc và điều trị cho người nhiễm HIV.
Với cộng đồng
- Biết lợi ích điều trị của ARV: Cộng đồng cũng hiều thêm về lợi ích của việc điều trị bằng thuốc ARV cho người nhiễm HIV, từ đó nâng cao hiểu biết về HIV/AIDS cũng như dự phòng và điều trị HIV.
Thảo luận nhóm cộng đồng về K=K
- Không kỳ thị và phân biệt đối xử với người nhiễm HIV: Tương tự như với cán bộ y tế, khi người dân nói chung hiểu rẳng người nhiễm HIV khi có tải lượng vi rút dưới ngưỡng phát hiện sẽ sống khỏe mạnh lâu dài và không lây truyền HIV khi quan hệ tình dục, giảm nguy cơ làm lây truyền HIV cho người khác qua đường máu hoặc chăm sóc. Do vậy cũng làm giảm sự kỳ thị và phân biệt đối xử với người nhiễm HIV khi người nhiễm HIV sống trong gia đình và cộng đồng.
BP
