Được bắt đầu tại Việt Nam từ năm 2019 đến nay, trải qua 3 năm triển khai, Chiến dịch truyền thông K=K với mục đích nâng cao nhận thức của cộng đồng, người nhiễm HIV và người cung cấp dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS về nội dung và ý nghĩa của thông điệp: Không phát hiện = Không lây truyền, đã làm thay đổi về quan niệm nhiễm HIV không còn là bệnh nan y mà là một bệnh truyền nhiễm mãn tính có thể dự phòng và điều trị được.
Lễ khởi động Chiến dịch quốc gia Không phát hiện = Không lây truyền năm 2019
Nhờ sự bền bỉ, bài bản và quyết tâm, công tác phòng chống đại dịch HIV/AIDS của Việt Nam trong hơn 30 năm qua đã đạt được những thành quả vượt bậc. Đáng chú ý, cùng với các nước: Anh, Đức, Thụy Sĩ thì Việt Nam được đánh giá là nước có chất lượng điều trị HIV/AIDS tốt nhất thế giới với tỉ lệ người nhiễm HIV được điều trị ARV có tải lượng virus dưới ngưỡng ức chế đạt 96%. Điều này cũng có nghĩa, nếu được phát hiện bệnh và tuân thủ phác đồ điều trị, cứ 100 người thì có 96 người không có khả năng lây truyền cho người khác qua đường tình dục.
Các nghiên cứu khoa học đã đưa ra bằng chứng: “Một người uống thuốc kháng virus (ARV) hằng ngày theo hướng dẫn của thầy thuốc, đạt được và duy trì tải lượng virus ở mức không phát hiện được, không có nguy cơ lây truyền HIV qua đường tình dục cho bạn tình âm tính”. Tải lượng virus dưới 200 bản sao/ml máu được xác định là ngưỡng không phát hiện. Bằng chứng khoa học này được gọi là “Không phát hiện = Không lây truyền”.
Trên thế giới đã có sự đồng thuận rất lớn và rộng rãi về thông điệp K=K. Hiện đã có 895 tổ chức từ 98 quốc gia trên thế giới chia sẻ thông điệp K=K và thông điệp này. Tại Việt Nam, thông điệp K=K đã được Cục Phòng, chống HIV/AIDS, Bộ Y tế xem xét các bằng chứng khoa học và đồng ý với các khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới, CDC Hoa Kỳ và UNAIDS cũng như sự đồng thuận rộng rãi, ngày càng tăng trên toàn cầu về K=K là: Khi điều trị ARV liên tục để đạt được và duy trì tải lượng virus ở mức không phát hiện được, định nghĩa là dưới 200 bản sao/ml máu, sẽ không làm lây truyền HIV qua đường tình dục.
Những bệnh nhân HIV/AIDS khi tuân thủ điều trị tốt, họ sẽ sống một cuộc sống bình thường, được quyền mưu cầu hạnh phúc, được kết hôn và sinh ra những đứa trẻ khỏe mạnh. Đó cũng là ý nghĩa nhân văn của Chiến dịch truyền thông K=K.
K=K, nếu được hiểu một cách thấu đáo, tường tận, sẽ giải tỏa tinh thần cho cả xã hội. Về phía bệnh nhân, họ tìm được một điểm tựa vững chắc để đặt niềm tin vào việc điều trị, hướng tới tương lai, thay vì mặc cảm, giấu giếm tình trạng sức khỏe.
K=K cũng là minh chứng cho thấy Việt Nam đang làm rất tốt chỉ số thứ 3 trong mục tiêu 90-90-90, tức 90% người đang được điều trị bằng thuốc kháng virus đạt được ngưỡng ức chế virus dưới ngưỡng phát hiện.
Tuy nhiên, bên cạnh những thành quả hết sức tích cực, Việt Nam cũng giống nhiều quốc gia trên thế giới, vẫn đứng trước những thách thức lớn để cùng nhau chấm dứt đại dịch AIDS vào năm 2030. Một trong những khó khăn rất lớn hiện nay là sự kỳ thị, phân biệt đối xử với người nhiễm. Đây là rào cản làm những người nhiễm HIV, những người có nguy cơ nhiễm HIV lẩn tránh, họ không đến tiếp cận xét nghiệm để biết tình trạng nhiễm cũng như không điều trị. Chính họ là nguồn lây nhiễm âm thầm trong cộng đồng để dịch lây lan. Làm thế nào để họ bình thường, coi đây là một bệnh dịch mãn tính, họ chủ động bởi vì chỉ có huy động được họ và họ chủ động bảo vệ, chăm sóc sức khỏe cho họ thì chúng ta mới thành công.
Tính đến 30/6/2021, cả nước có số bệnh nhân điều trị ARV là trên 159.000 người và có thể sử dụng K=K để mở rộng độ bao phủ điều trị với các tài liệu truyền thông, sự kiện cộng đồng, các hoạt động truyền thông xã hội từ đó lồng ghép thông điệp K=K vào điều trị ARV là dự phòng trong chiến lược phòng, chống HIV/AIDS.
