Trong năm 2022, các đơn vị liên quan đã tăng cường cung cấp các dịch vụ phòng, chống HIV trong trại giam, trại tạm giam: Đã triển khai tại 31 trại giam; 35 trại tạm giam với 22.250 lượt người được xét nghiệm tại trại giam; 7.201 lượt được xét nghiệm tại trại tạm giam. 3.525 bệnh nhân được điều trị thuốc ARV. 1.200 bệnh nhân điều trị ARV được điều trị viêm gan C.
Trao đổi với phóng viên, PGS.TS. Phan Thị Thu Hương, Cục trưởng Cục Phòng, chống HIV/AIDS (Bộ Y tế) cho biết, trong nhiều năm trở lại đây, Cục Phòng chống HIV/AIDS đã phối hợp chặt chẽ với Cục Y tế (H50), Cục Cảnh sát quản lý trại giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng (C10) – Bộ Công an để triển khai đồng bộ công tác phòng chống HIV/AIDS tại 54 trại giam trên toàn quốc.
Từ nguồn ngân sách nhà nước và với sự hỗ trợ từ Dự án Quỹ toàn cầu, Tổ chức AHF, Quỹ PEPFAR…, các đợn vị liên quan đã tổ chức nhiều hoạt động phòng, chống HIV/AIDS trong trại giam, trại tạm giam tập trung.
Cụ thể, tư vấn và xét nghiệm sàng lọc HIV, xét nghiệm khẳng định HIV cho can phạm, phạm nhân. Hằng năm trung bình các trại giam thực hiện xét nghiệm sàng lọc được từ 45.000 - 50.000 phạm nhân, đặc biệt là các phạm nhân mới vào trại. Tỉ lệ trung bình người có xét nghiệm khẳng định HIV (+) trong nhóm này khoảng 2%. Tất cả các trường hợp này đều được đưa vào điều trị ARV với số lượng trung bình là 900 – 1.000 người mỗi năm.
Về kết quả điều trị ARV cho can phạm, phạm nhân nhiễm HIV, hiện có gần 4.000 người đang điều trị ARV từ nguồn ngân sách nhà nước hoặc do Quỹ toàn cầu tài trợ.
Bên cạnh việc điều trị thuốc ARV họ còn được xét nghiệm cơ bản, xét nghiệm tải lượng HIV, xét nghiệm CD4 định kỳ để theo dõi, đánh giá kết quả điều trị thuốc ARV theo quy định. Hằng năm có 3.800 – 4.000 trường hợp/năm được xét nghiệm tải lượng HIV.
Kết quả xét nghiệm tải lượng HIV, xét nghiệm CD4 cho thấy hiệu quả điều trị thuốc ARV trong trại giam, trại tạm giam tương tự như ngoài cộng đồng. Tỉ lệ dưới 1.000 bản sao/mlhằng năm đạt từ 93 – 97%. Chính hiệu quả điều trị của thuốc ARV đã nêu cao tính nhân văn của Đảng và nhà nước đối với công tác chăm sóc sức khỏe cho phạm nhân, đồng thời góp phần đáng kể trong việc giảm các chi phí liên quan đến công tác khám chữa bệnh cho phạm nhân nhiễm HIV.
Ngoài những kết quả chính trên, Cục Phòng, chống HIV/AIDS còn phối hợp với các đơn vị liên quan của Bộ Công an trong việc triển khai các hoạt động tăng cường năng lực cho cán bộ y tế trại giam về các hoạt động phòng chống HIV/AIDS nói chung và công tác chăm sóc điều trị HIV/AIDS nói riêng.
Để thực hiện mục tiêu Chiến lược Quốc gia chấm dứt dịch bệnh AIDS vào năm 2030, thời gian tới ngành y tế và các bộ ngành liên quan sẽ tiếp tục mở rộng điều trị HIV/AIDS tại các trại giam, trại tạm giam, nhà tạm giữ, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng, các cơ sở chữa bệnh, giáo dục, lao động xã hội, các tổ chức tôn giáo, tổ chức xã hội và các tổ chức hợp pháp khác. Qua đó bảo đảm an toàn sức khỏe cho phạm nhân trong quá trình thụ án ở đây.
